دوره موج سوم : بررسی آثار الوین تافلر

در این آموزش قصد دارم به بررسی آثار و تفکرات آینده پژوهش بزرگ الوین تافلر  بپردازم . همین طور شما می توانید از دوره موج سوم را از همین صفحه به صورت کامل استفاده نمایید. تا انتهای این دوره آموزشی همراه کیارا آکادمی باشید. در ادامه به جلسه اول دوره موج سوم گوش دهید:

الوین تافلر

آلوین تافلر در 3 اکتبر 1928 در نیویورک متولد شد. در دوران نوجوانی، او یک فعال مارکسیست بود، همان طور که به یاد می آورد:

«وقتی در اواخر نوجوانی و اوایل دهه بیستم مارکسیست بودم – اکنون بیش از ربع قرن سن دارم. من مانند بسیاری از جوانان فکر می کردم که به زودی متوجه شدم که «پاسخ‌های» من جزئی، یک طرفه و منسوخ است».

او در پرتو مواجهه با سوسیالیسم مارکسیستی که آرمان شهر اجتماعی یک جامعه ایده آل بود، نگرانی خاصی نسبت به آینده پیدا کرد. آلوین تافلر نویسنده، آینده نگر و جامعه شناس آمریکایی بود که به دلیل آثارش در مورد فن آوری های مدرن شناخته شده است. او سردبیر مجله FORTUNE و خبرنگار واشنگتن بود. او برای چندین نشریه مقالات و پژوهش های متعددی نوشته است. تافلر نویسنده کتاب مصرف کنندگان فرهنگ و ویراستار جلد برنده جایزه مدرسه خانه در شهر بود. او یک محقق مدعو در بنیاد راسل سیج بود. در مدرسه جدید تحقیقات اجتماعی، آقای تافلر «جامعه شناسی آینده» را تدریس می کرد که یکی از اولین دوره های آموزشی در جهان بود. در ادامه به جلسه دوم دوره موج سوم گوش دهید:

در سال 1969 او به عنوان استاد مدعو در دانشگاه کرنل منصوب شد و در آن جا تحقیقاتی در مورد سیستم های ارزشی آینده انجام داد. او به‌عنوان عضوی از هیئت مدیره سمینار مطالعات آمریکایی سالزبورگ به طور گسترده سخنرانی کرد و به عنوان مشاور سازمان‌هایی مانند صندوق برادران راکفلر، شرکت I.B.M و مؤسسه آینده خدمت کرد. او در منهتن زندگی می‌کرد و بسیاری از نویسندگی‌هایش را در ریجفیلد، کانکتیکات انجام داد. متأسفانه آلوین تافلر، که برخی ممکن است به عنوان «پدر آینده پژوهی» عصر جدید او را بشناسند ، در سال 2016 درگذشته است.

دوره موج سوم

در دوره موج سوم من به بررسی آثار تافلر می پردازم و نکات بسیار مهمی را در مورد آینده بشر ارایه خواهم داد. به نظر من گذراندن یک دوره شناخت موج های تکنولوژی برای همه ما به خصوص کسانی که در زمینه سازمان ها و تجارت فعالیت می کنند ضروری است. شما می توانید به صورت کامل تمامی اپیزودهای دوره موج سوم را بشنوید. در ادامه به جلسه سوم دوره موج سوم گوش دهید:

معرفی آثار تافلر

در ادامه به بررسی کتاب های تافلر می پردازم و نکاتی را در مورد هر کتاب ارایه می دهم:

کتاب ثروت انقلابی (2006)

در این اثر تافلر به این موضوع می پردازد که جهان در حال تغییرات بسیار گسترده ای است و در نتیجه کسانی که بتوانند از این تغییرات استفاده بهتری ببرند می توانند به ثروت های انقلابی برسند. ثروت هایی که بسیار فراتر از آن چیزی هستند که کسی بتواند به صورت سنتی به آن دست پیدا کنند. مثلا سازنده های فیس بوک و…. را مثال می زند که چگونه توانستند به ثروت انقلابی دست پیدا کنند. در ادامه به جلسه چهارم دوره موج سوم گوش دهید:

کتاب شوک آینده

به صورت خلاصه جهان در حال تغییر آن قدر سریع تغییر می کند که می تواند ما را شوک زده کند و برای ما ایجاد سردرگمی کند. پنج دهه از زمانی که آلوین تافلر آینده پژوه “شوک آینده” (1971) را پیش بینی کرد، که به معنی احساس وحشت و ناراحتی که زمانی اتفاق می افتد که مردم “غرق تغییرات” می شوند، می گذرد. این روزها بسیاری از مردم به دلیل شوک‌هایی که در راه است ناآرام هستند. گویا سرعت حرکت زمان در حال افزایش است و مردم مجبور شدهند نه تنها با همه تغییراتی که در اطرافشان اتفاق می‌افتد، بلکه خود را تغییر دهند. در ادامه به جلسه پنجم دوره موج سوم گوش دهید:

مفهوم شوک آینده این است که سرعت پیشرفت انسان به نقطه‌ای رسیده است که واکنشی بیمار گونه ایجاد می‌کند، بیماری مفهومی استعاری که از این واقعیت به وجود می‌آید که هیچ چیز دائمی به نظر نمی‌رسد. بر خلاف بسیاری از دیدگاه‌های قبلی از شوک آینده، که به طرز ناامید کننده‌ای کهنه به نظر می‌رسند («هیچ چیز شبیه آینده نیست»)، پیش‌ فرض Future Shock تنها با پیشرفت قوی‌تر می‌شود و مشتق آن، نرخ فزاینده تغییر، مشکل اساسی را بدتر می‌کند. شوک آینده ترکیبی شگفت انگیز از نوستالژی فرهنگی قدیمی و پیش بینی های علمی فعلی است. این مظهر آینده نگری است.

آموزش روانشناسی صنعتی و سازمانی

موضوعاتی که تافلر در این کتاب به آن ها می پردازد:

• شوک فرهنگی : اگر تجربیات بشر در 50 هزار سال اخیر را تقسیم کنیم و آن را به 800 عمر تقسیم کنیم، انسان 650 عمر را در غارها سپری کرده است.” از یک سطح به سطح دیگر او از شوک فرهنگی و تغییراتی که در گذشته رخ داده است صحبت می کند.
• انکار تغییرات: مردم تغییر را انکار می کنند زیرا آن را تهدیدکننده می دانند. زمان و تغییر دست به دست هم می دهند. ما در حال گذراندن گسترده ترین و سریع ترین شهرنشینی هستیم. در سال 1850 تنها چهار شهر روی زمین دارای جمعیتی بالغ بر 1000000 نفر یا بیشتر بودند. تا سال 1900 این تعداد به نوزده افزایش یافت. اما در سال 1960 تعداد 141 نفر بود و امروزه جمعیت شهری جهان با نرخ 6.5 درصد در سال رو به افزایش است. فناوری باید به عنوان یک موتور بزرگ، یک شتاب دهنده قدرتمند در نظر گرفته شود، سپس دانش باید به عنوان سوخت آن در نظر گرفته شود.
• مفهوم گذر:  آن چه به طور خاص مردم آینده را مشخص می کند این واقعیت است که آن ها در حال حاضر گرفتار یک سرعت جدید و سریع زندگی شده اند. آنها “سریعتر” از مردم اطرافشان زندگی می کنند. مفهوم گذرا حلقه گمشده ای را بین نظریه های جامعه شناختی تغییر و روانشناسی تک تک انسان ها فراهم می کند.
• مفهوم دائمی نبودن: ما ذهنیت دور ریختنی را برای مطابقت با محصولات دور ریختنی خود ایجاد می کنیم. این ذهنیت، در میان چیزهای دیگر، مجموعه‌ای از ارزش‌های کاملاً تغییر یافته را در رابطه با دارایی ایجاد می‌کند. ما با سیل فزاینده ای از اقلام دور ریختنی، معماری غیر دائمی، محصولات متحرک، کالاهای اجاره ای و کالاهایی که برای مرگ تقریباً فوری طراحی شده اند، روبرو هستیم.
• تغییر مفهوم زمان و مکان: رانش شتاب دهنده در جامعه بر فرد تأثیر می گذارد. زیرا این روابط انسان با مکان دقیقاً به موازات قطع رابطه او با اشیا است. مسافت ها به جای کیلومتر بر حسب دقیقه محاسبه می شود. انسان و مکان از یکدیگر غافل نخواهند شد.
• مشکلات سازگاری : انسان در سازگاری با این سبک جدید سازمان با مشکلات فراوانی مواجه خواهد شد. اما انسان به جای گیر افتادن در یک جایگاه تغییرناپذیر و درهم شکستن شخصیت، خود را رها می‌یابد، غریبه‌ای در جهان آزاد شکل جدیدی از سازمان‌های جنبشی.
• تغییرات نظام دانش : کل نظام دانش در جامعه دستخوش یک تحول سریع است. همان مفاهیم و کدهایی که ما فکر می‌کنیم با سرعتی خشمگین و شتاب‌زده در حال تغییر هستند. ما در حال افزایش سرعتی هستیم که با آن باید تصاویر خود را از واقعیت شکل دهیم و فراموش کنیم.
• انقلاب: انقلاب مستلزم تازگی است. سیل جدیدی را وارد زندگی افراد بی‌شماری می‌کند و آن‌ها را با مؤسسات ناآشنا و موقعیت‌هایی برای اولین بار مواجه می‌کند. با رسیدن به عمق زندگی شخصی ما، تغییرات عظیم پیش رو، ساختارهای سنتی خانواده را متحول خواهد کرد. انقلاب فوق صنعتی می تواند گرسنگی، بیماری، جهل و بی رحمی را از بین ببرد. علاوه بر این، با وجود پیشگویی های بدبینانه متفکران خط مستقیم، ابر صنعت گرایی انسان را محدود نمی کند، او را در یکنواختی تیره و دردناک فرو نمی برد. در مقابل، فرصت های جدیدی را برای رشد شخصی، ماجراجویی و لذت ایجاد می کند.
• سطح جدیدی از نیازها: در شرایط کمبود، مردان برای رفع نیازهای فوری مادی خود تلاش می کنند. امروزه در شرایط مرفه تر، ما در حال سازماندهی مجدد اقتصاد برای مقابله با سطح جدیدی از نیازهای انسانی هستیم. ما همچنین به سرعت در جهت جامعه ای حرکت می کنیم که در آن اشیاء، اشیا، سازه های فیزیکی به طور فزاینده ای گذرا هستند. نه فقط روابط انسان با آن ها، بلکه خود چیزها.
• تغییرات در خانواده: خانواده ممکن است نه ناپدید شود و نه وارد عصر طلایی جدیدی شود. ممکن است از هم بپاشد، شکسته شود و دوباره به روش‌های عجیب و غریب و بدیع گرد هم بیاید. مثلا تافلر به سبک های جدید خانواده مثل ازدواج بدون ثبت کردن که در ایران بهش ازدواج سفید گفته می شود می پردازد.
• تغییرات ارزش ها: در حالی که در گذشته، مردی که در جامعه رشد می‌کرد، می‌توانست انتظار داشته باشد که نظام ارزشی عمومی آن در طول زندگی‌اش تا حد زیادی بدون تغییر باقی بماند، امروزه چنین فرضی موجه نیست، مگر شاید در منزوی‌ترین جوامع پیش از فناوری. اما وقتی تنوع با گذرا و تازگی همگرا می شود، جامعه را به سمت بحران تاریخی سازگاری سوق می دهیم. ما محیطی به قدری پیچیده ایجاد می کنیم که میلیون ها نفر را با شکست تطبیقی تهدید می کند. این شکست یک شوک آینده است.

کتاب موج سوم (1981)

آلوین تافلر با مطالعه تغییرات و نیروهای زیربنایی که این تغییرات را به وجود آورده اند و تأثیر آن بر زندگی و تجربه انسان، چارچوب تحلیل های خود را بر مراحل رشد انسان تنظیم می کند. تافلر در کتاب پرفروش خود، موج سوم، استدلال می‌کند که این تغییرات در واقع بخش‌هایی از فرآیند انقلابی چیزی است که او به‌طور استعاری آن را «امواج» متلاشی کننده تغییر در ایجاد تمدن جدیدی می‌نامد که «…همه مفروضات قدیمی ما را به چالش می‌کشد». در ادامه به جلسه ششم دوره موج سوم گوش دهید:

تافلر در تشریح فرآیند تغییر اجتماعی تجربه شده توسط جامعه بشری استدلال می کند که هر تمدن دارای جوهای خاص خود است:

• پایگاه انرژی – سیستم تولید – سیستم توزیع
• حوزه اجتماعی – نهادهای اجتماعی مرتبط با یکدیگر
• کانال های ارتباطی
• حوزه قدرت، از جمله روابط با جهان خارج – استثمارگر، همزیست، ستیزه جو یا آرام
• ایدئولوژی فوق العاده – مفروضات فرهنگی قدرتمندی که دیدگاه آن را نسبت به واقعیت ساختار می دهد و عملکرد آن را توجیه می کند

به گفته تافلر، تمام این شش اصل از شکاف اساسی بین تولید کننده و مصرف کننده و نقش روزافزون بازار سرچشمه می گیرند. بنابراین، جامعه موج سوم توسط تافلر به عنوان نژاد جدید در حال شکل گیری در نظر گرفته می شود . بنابراین هنوز در مرحله جنینی خود است، هنوز محقق نشده است، اما می تواند از طریق برخی از ویژگی های آن شناخته شود. او ادعا می‌کند که ویژگی‌های تمدن‌های موج سوم را می‌توان در دسته‌های بسیاری مشاهده کرد مانند:

• تصویر جدید طبیعت
• ایده جدید پیشرفت
• زمان و مکان
• علیت
• کل نگری جدید

از نظر تصویری که از طبیعت دارد، جامعه موج سوم حاوی همزیستی، هماهنگی، بازیافت و انرژی های تجدید پذیر و این ایده است که طبیعت باید محافظت شود. در ادامه به جلسه هفتم دوره موج سوم گوش دهید:

از نظر پیشرفت، دیگر با مواد یا تکنولوژی اندازه گیری نمی شود. از نظر زمانی و مکانی نسبی و  در عین حال جهانی و محلی است. از نظر قاعده علیت، توجه یکسانی به بازخورد منفی و مثبت و نیروهای متقابل متقابل می شود. بیش از همه، به مفهوم کل نگری  یعنی رویکرد سیستمی، شیوه یکپارچه‌تر نگاه کردن به مشکلات و شورش علیه تخصص‌گرایی بیش از حد، قدردانی از رویکرد چند رشته‌ای و جایی که رویکردهای تحلیل و ترکیب ترکیب می‌شوند، اهمیت می‌دهد. در ادامه به جلسه هشتم دوره موج سوم گوش دهید:

موضوع اصلی نظریه او درباره جامعه آینده این است که وقتی کل جامعه به طور ناگهانی خود را به چیزی جدید و غیر منتظره تبدیل می کند، تغییر چگونه بر مردم تأثیر می گذارد؟ او همچنین بر رابطه بین قدرت سه گانه : دانش، خشونت (زور) و ثروت (پول) تاکید می کند. قدرت اطلاعات، که به عنوان کمیت در مقابل کیفیت قدرت ادعا می کند. کسانی که “کیفیت” را درک می کنند، یک مزیت استراتژیک به دست خواهند آورد. بنابراین، تافلر دانش و اطلاعات را با کیفیت‌ترین قدرت می‌داند زیرا دلالت بر کارایی دارد و برای تنبیه، پاداش، متقاعد کردن و دگرگونی استفاده می‌شود. در ادامه به جلسه نهم دوره موج سوم گوش دهید:

دانش به عنوان منبع باکیفیت ترین قدرت، مهم ترین عنصر نیرو و ثروت است. او همچنین استدلال می‌کند که با قدرت، ما همیشه می‌توانیم بیشتر تولید کنیم… ممکن است هرگز به دانش نهایی در مورد چیزی دست نیابیم، اما همیشه می‌توانیم یک قدم به درک کامل هر پدیده نزدیک‌تر شویم. دانش، حداقل در اصل، بی‌نهایت قابل گسترش است.

روانشناسی صنعتی در محیط کار

تافلر در تاکیدی بر قدرت دانش در جامعه آینده می گوید:

«…امروزه، در کشورهای ثروتمند و در حال تغییر سریع، علیرغم همه نابرابری های درآمد و ثروت، مبارزه آینده برای قدرت و مبارزه بر سر توزیع و دسترسی به دانش به طور فزاینده ای به یک جنگ تبدیل خواهد شد.  به همین دلیل است که تا زمانی که درک نکنیم دانش چگونه و به سوی چه کسی جریان دارد، نه می‌توانیم از خود در برابر سوء استفاده از قدرت محافظت کنیم و نه می‌توانیم جامعه بهتر و دموکراتیک‌تری را که فناوری‌های فردا نوید می‌دهند ایجاد کنیم. دانش محور مبارزه جهانی فردا برای قدرت در هر یک است. در ادامه به جلسه دهم دوره موج سوم گوش دهید:

با تبدیل شدن دانش به قدرتمند ترین ابزار در جامعه آینده، تغییرات بیشتری ایجاد خواهد کرد. به گفته تافلر، آینده این گونه به زندگی ما هجوم می‌آورد. طبق تحلیل او، تغییرات در فرآیند حداقل در سه بخش مهم در جامعه مدرن به وضوح درک می شود:

1. شهرنشینی سریع
2. مصرف انرژی توسط انسان
3. شتاب رشد اقتصادی

بنابراین، دانش، سوخت تغییر است، در حالی که فناوری موتور آن است. سرعت تغییرات ناشی از دانش و فناوری چیزی را به وجود آورده است که تافلر آن را “گذرا” می نامد که در آن همه چیز موقتی است . در واقع او برای مرگ ماندگاری استدلال می کند. بنابراین، او معتقد است که ماهیت این انقلاب ابرصنعتی جدید در گذرا، تنوع و تازگی نهفته است. بنابراین، او بر نیاز افراد و جوامع به یادگیری راه‌هایی برای انطباق و مدیریت منابع تغییرات بیش از حد سریع با وارد کردن نوآوری‌های تکنولوژیکی تاکید کرد. در ادامه به جلسه یازدهم دوره موج سوم گوش دهید:

وی بر این باور است که نوع کنترل جمعی بر نوآوری فناورانه باید “… آن چه مورد نیاز است، معیارهای پیچیده تری برای انتخاب فناوری ها باشد . هدف از نوآوری ها و کاربردهای آن ها در جامعه است. همچنین باید تلاش های جدی برای پیش بینی پیامدهای تحولات فناوری انجام شود. تافلر اعتقاد راسخ به مدیریت فناوری از طریق تنظیم پیشرفت آن برای جلوگیری از اثرات اجتماعی ثانویه ناشی از فناوری از طریق فرآیند پیش بینی دارد. پیشاپیش ماهیت، قدرت و زمان آن ها را تخمین زده و در صورت لزوم مانع از فناوری جدید می شود که در درازمدت به جوامع آسیب می رساند و به طور خلاصه تأکید می کند که نمی توان فناوری را تحمل کرد که جامعه را شارژ کند.

بسیاری از نکات آینده پژوهانه تافلر ارتباط زیادی با آثار آینده پژوهانه هراری دارد. البته من نمی توانم با قطعیت بگویم که یوال نوح هراری از تافلر تاثیر پذیرفته است ولی ترکیب اطلاعاتی که این دو دانشمند به ما می دهند بسیار بسیار اهمیت دارد. در ادامه به جلسه دوازدهم دوره موج سوم که خلاصه ای از کتاب پول هراری است، گوش دهید:

ایده های تافلر در مورد آینده توجه عمومی را به موضوعات مربوط به آینده از جمله پیچیدگی فرآیندهای تحول و نرخ تغییر و پیامدهای مربوط به آن جلب کرده است. با این حال، تأکید بیش از حد تافلر بر تأثیر «تغییر» به‌عنوان «نیروی کاملاً خارجی»، این واقعیت مهم‌تر را نادیده گرفته است که تغییر از طریق آن چه ریچارد اسلاتر به‌عنوان «شکل‌بندی‌های اجتماعی خاص و ساختارها و فرآیندهایی که منافع آن‌ها را حفظ می‌کنند» عمل می‌کند.  او همچنین از عملی بودن پیشنهاد تافلر انتقاد کرد، زیرا تحلیل او ظاهراً بر مبنای اساسی پیشرفت تکنولوژی که چنین پیامدهای آشفته ای ایجاد می کند – جهان بینی ها، پیش فرض ها و ایدئولوژی هایی که او استدلال می کرد عمیقاً در سیستم جهانی فعلی جا افتاده است، شروع نمی شود. در مورد «بیماری» شوک آینده نیز بر واکنش «این افراد بی‌متن‌زدایی‌شده و «شوک‌شده» تأکید بیش‌از حدی کرده بود و در عین حال بقیه عموم مردم (یا به عبارت Slaughter، نهادهای اجتماعی) را نادیده می‌گرفت که «… (و باقی بمانند) همدست در ایجاد و حفظ «تغییر»». او در انتقاد صریح خود از رویکرد تافلر در مورد تغییر معتقد است که:

به طور کلی، تافلر نشان داده است که دانش و فناوری دو عامل تعیین‌کننده قدرتمند در تسهیل تغییرات در جامعه هستند و بنابراین جامعه را به یک فرآیند بی‌سابقه دگرگونی به نوع جدیدی از نظم می‌رسانند که او آن را «جامعه موج سوم» نامید و در این نقطه است که ایده تافلر از جامعه فوق صنعتی در قالب جامعه موج سوم را با نظریه جامعه آینده مرتبط می کند.

پیش بینی های الوین تافلر

در ربع قرن گذشته ادعاهایی مبنی بر ورود جوامع غربی به دوره جدیدی از تاریخ خود وجود داشته است. پیشنهاد می‌شود در حالی که بدون شک صنعتی هستند، دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده‌اند که دیگر نمی‌توان آنها را با نام‌های قدیمی و با استفاده از نظریه‌های قدیمی در نظر گرفت. جوامع غربی اکنون به طرق مختلف «پسا صنعتی» هستند:

• «پسا فوردیست»
• «پسامدرن»
• حتی «پسا تاریخی»

نظریات آن ها عمدتاً بر حرکت به سمت اقتصاد خدماتی و «جامعه دانش» متمرکز بود و تغییرات اجتماعی و سیاسی که می توان از آن انتظار داشت. این نظریه ها هنوز با ما هستند، اما دیگران با دامنه بلند پروازانه تری به آن ها پیوسته اند. در این نظریه‌های جدیدتر، ما با ادعاهایی مواجه می‌شویم که فراتر از اقتصاد و سیاست هستند و تمدن غربی و در واقع جهان را به طور کامل در بر می‌گیرند. در انقلاب اطلاعات و ارتباطات، در دگرگونی کار و سازمان در اقتصاد جهانی و در بحران ایدئولوژی های سیاسی و باورهای فرهنگی، این نظریه ها نشانه های نقطه عطفی را در تحول جوامع مدرن می بینند. در ادامه به جلسه سیزدهم دوره موج سوم گوش دهید:

بدیهی است که نظریه‌های اجتماعی آینده‌ پژوهان را نمی‌توان از نظریه‌های تغییر اجتماعی مانند تئوری‌های تکاملی، تعارض، چرخه‌ای، عملکردی و تکنولوژیک جدا کرد. در واقع، گفتمان آینده به صراحت تئوری‌های تغییر اجتماعی را که توسط نظریه‌ پردازان اجتماعی مانند کارل مارکس و ماکس وبر ارائه شده است، در خود گنجانده است. تحلیل‌های آن‌ها درباره صنعت‌گرایی کلاسیک و نوع جامعه‌ای که اکثر غربی‌ها در آن زندگی می‌کنند هنوز در دوران معاصر به شکل پسا صنعت گرایی حداقل سه نظریه مختلف از پساصنعت گرایی وجود دارد، جامعه اطلاعاتی، پسا فوردیسم و پست مدرنیسم، که گاهی اوقات با یکدیگر همپوشانی دارند. در ادامه به جلسه چهاردهم دوره موج سوم گوش دهید:

تفاوت‌های این سه نظریه بیشتر بر روی تأکید آن ها است، اما در هر نظریه مضامین و ارقام خاصی نیز وجود دارد، مثلاً محوریت فناوری اطلاعات که ایده جامعه اطلاعاتی را تعریف می‌کند، در دو نظریه دیگر نیز دیده می‌شود. جهانی‌شدن، تمرکز زدایی و تنوع از این قبیل است، که به گفته کومار، در تمام گزارش‌های عصر جدید برجسته است. او اذعان می‌کند که «…نظریه‌های جامعه اطلاعاتی تمایل به اتخاذ رویکردی خوش‌ بینانه و تکاملی دارند که تمام تأکید را بر خوشه‌های اصلی جدید از نوآوری‌های فن‌آوری می‌گذارد. انقلاب اطلاعاتی آخرین و تا حد زیادی مترقی‌ترین گام در این زمینه است. دنباله ای از تغییراتی که جامعه بشری را از زمان های قدیم دگرگون کرده است – چنین تغییراتی را می توان در اعتقاد آلوین تافلر به تاریخ به عنوان “موجود متوالی امواج متحرک تغییر” یافت. در ادامه به جلسه پانزدهم دوره موج سوم گوش دهید:

در واقع، تا آن جایی که به آینده پژوهی مربوط می شود، نظریه های آینده پژوهی اجتماعی مهم هستند. به عبارت دیگر، این نظریه ها «نظریه های بزرگ» بشریت هستند و نظریه جامعه فوق صنعتی یا فراصنعتی یک تحلیل منحصر به فرد غربی برای بررسی پدیده مدرنیته و چگونگی ادامه تعریف و شکل دادن به جامعه غربی به طور خاص و جامعه جهانی به طور کلی در آینده است. امیدوارم با استفاده از این دوره آموزشی به آثار تافلر علاقه مند شده و به مطالعه آن بپردازید.

مطالعه بیشتر در مورد تافلر:

Alvin Toffler: Knowledge, Technology and Change in Future Society